KHI LỜI NÓI NẶNG LÀ TỐT HƠN

Khi Lời Nói Nặng Là Tốt Hơn

“Thà nghe lời quở trách của người khôn ngoan, còn hơn là câu hát của kẻ ngu muội. Vì tiếng cười của kẻ ngu muội giống như tiếng gai nhọn nổ dưới nồi. Điều đó cũng là sự hư không” — Truyền đạo 7:5–6

Trẻ con có một khả năng quan sát để phân biệt giữa đúng và sai. Chúng có thể nói khi bạn khen ngợi chúng và thực sự hãy khen như thế rồi hãy tiếp tục công việc của mình với câu nói lấp lững: "hay quá ta”. Là người lớn, khả năng của chúng ai để đoán biết sự giả mạo có thể hơi cùn đi, nhưng chúng ta cũng thường nói tới sự khác biệt giữa một lời khen chân thành và một lời được thốt ra với động cơ kín đáo. Những lời khen ngợi rỗng tuếch như vậy có thể cảm thấy tốt cho thời điểm này, nhưng nếu chúng được bắt nguồn từ sự dối trá, tác dụng sẽ biến mất một cách nhanh chóng. Cuối cùng, sẽ không có cảm xúc gì để nhận được công trạng cho một việc mà chúng ta đã không hoàn thành hoặc khen ngợi về một việc mà chúng ta không bắt tay làm.

Đây là những gì vua Solomon muốn nói khi ông viết trong sách Truyền Đạo: “Vì tiếng cười của kẻ ngu muội giống như tiếng gai nhọn nổ dưới nồi. Điều đó cũng là sự hư không” . Trước khi lò nấu được phát minh và thực phẩm đã được nấu chín trên bếp lửa, những nhánh gai đã được sử dụng để tạo ra một sự cháy nhanh, nhưng ngắn ngủi. "Tiếng gai nhọn nổ dưới nồi" nầy giống như một lời khen  đùa đại. Nó cung ứng sự ấm áp trong phút chốc, nhưng nhanh chóng tắt lịm đi. Những lời khen rỗng tuếch thể ấy là "vô nghĩa". Chúng chẳng làm gì để giúp cho người nhận lời khen hoặc hướng dẫn họ đi trên con đường ngay thẳng.

Mặt khác, sự quở trách xác thực, mặc dù lạnh lùng và đáng ngạc nhiên lúc đầu, nó có tác dụng lâu dài và thực sự có thể làm thay đổi một cuộc sống. Đây là những gì Solomon muốn nói khi ông viết: “Thà nghe lời quở trách của người khôn ngoan, còn hơn là câu hát của kẻ ngu muội”.

Đúng y như vậy: Mickey Mantle, cầu thủ bóng chày nổi tiếng của đội Yankees ở Nữu Ước, thuật lại thể nào khi còn là thiếu niên chơi trong các giải đấu nhỏ, ông không phải là một ngôi sao. Thực vậy, do phần thi đấu kém cõi của mình, chàng Mickey đã ngã lòng. Cảm thấy tiếc cho bản thân mình, ông mới quyết định rằng ông đã có đủ và đã mời cha mình đến để đưa ông về nhà. Khi cha ông đến, Mickey đã không thấy được được sự cảm thông và tái bảo đảm. Thay vì thế, người cha nhìn thẳng vào con mình rồi nói: "Được rồi, nếu bấy nhiêu đó là khả năng mà con đã có, con cũng có thể về nhà với ba ngay bây giờ và lao động trong khu mỏ".

Lời quở trách của ông giống như một cái tát vào mặt, nhưng mục đích đã được thực hiện. Mickey quyết định gắn bó với rồi tiếp tục làm nên lịch sử bóng chày.

Quí bạn ơi, chúng ta hãy nhớ rằng đôi khi những món quà lớn lao nhất đội lốt như một thứ nhỏ nhoi và ít hấp dẫn. Khi bị quở trách thì chẳng có gì là vui vẻ cả, nhưng lời khuyên tốt hay âm thanh chỉ trích có thể cải thiện cuộc sống của chúng ta đến mức vô cùng. Nguyện chúng ta dạn dĩ đủ để nhận ra lời khuyên nói tới sự tự cải thiện từ những người chúng ta tin cậy và những người yêu thương chúng ta. Thà là nghe lời quở trách của người khôn ngoan còn hơn nghe câu hát của kẻ ngu muội.